Góc Nhỏ ✿◕ ‿ ◕✿ Khu Vườn Hoa Xương Rồng...✿◕ ‿ ◕✿

hugolina · 21/7/13

Suy Gẫm...

hugolina · 21/7/13

Suy Gẫm...

hugolina · 21/7/13

Dễ thương chưa...

hugolina · 21/7/13

Cây Trái Miền Nam...

Ruộng DƯA HẤU

Hoa Xương Rồng · 21/7/13

Cùng Khám Phá...

Ngắm những hòn đảo kỳ lạ nhất trên thế giới

Đảo Sable, Canada có thể thay đổi vị trí với tốc độ khá nhanh như thể có chân và biết chạy

Đảo U Thant, Mỹ - đảo nhân tạo nhỏ bé này nằm giữa sông ở thành phố New York

The World, Dubai gồm 300 hòn đảo trông giống như hình ảnh của các quốc gia trên Trái đất

Tashirojima của Nhật Bản là thiên đường của loài mèo

Đảo Gruinard, Anh bị nhiễm độc than trong nhiều thập kỷ

Đảo Búp bê, Mexico. Người đàn ông tên Julian Santana Barrera thu lượm búp bê để treo lên cành cây nhằm xua đuổi hồn ma. Ông Barrera mất năm 2001 nhưng những con búp bê vẫn treo ở đó.

Kamfers Dam là hòn đảo mang hình chữ S ở Nam Phi

Đảo Galešnjak (còn gọi là Đảo Tình yêu), thuộc vùng biển Adriatic, có hình trái tim

Đảo lha da Queimada, Brazil, còn có tên gọi khác là đảo rắn. Đây là nơi trú ẩn của loài rắn độc Golden Lancehead Vipers.

Hoa Xương Rồng · 21/7/13

Cùng Khám Phá...

Những hòn đảo chật chội nhất thế giới

Đảo Mexcaltitan, Mexico

Dân số: 818 người

Mexcaltitán là hòn đảo nhỏ nhất ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương của Mexico. Hòn đảo này nằm ở trong vùng đầm lầy với nhiều kênh rạch bao quanh. Khi mùa mưa bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 10, nước lũ làm ngập đường phố trên đảo và người dân phải dùng thuyền để đi lại. Một số chuyên gia tin rằng Mexcaltitán có thể là quê hương của người Aztec cổ đại. Người dân ở đây sinh sống dựa vào nghề câu tôm.

Đảo Ebeye, thuộc quần đảo Marshall

Dân số: 15.000 người

Diện tích: 0,36km2

Ebeye là hòn đảo đông dân nhất và là trung tâm văn hóa của quần đảo Marshall nằm ở Thái Bình Dương. Đây cũng là hòn đảo có mật độ dân cư đông thứ 5 trên thế giới. Khoảng 50% dân số trên Ebeye dưới 18 tuổi. Khi Mỹ tiến hành thử vũ khí hạn nhân ở Nam Thái Bình Dương, nhiều cư dân ở quần đảo Marshall đã phải di chuyển đến đảo Ebeye. Điều này khiến hòn đảo trở nên đông đúc và chật chội như ngày nay. Sự kết hợp của các yếu tố khác nhau tạo ra một môi trường thù địch và bẩn thỉu, một khu ổ chuột ở Nam Thái Bình Dương.

Đảo Flores, Guatemala

Dân số: 13.700 dân

Đảo Flores nằm ở hồ Peten Itza và có một thị trấn cùng tên. Đây là một thị trấn nhỏ yên tĩnh, nhưng có nhiều nhà hàng, khách sạn, nhà nghỉ, cửa hàng lưu niệm và quán cà phê Internet... Hòn đảo này nối đất liền và 2 thị trấn lân cận bằng một con đường hẹp. Hai thị trấn hàng xóm là Santa Elena và San Benito, nằm dọc theo bờ hồ Peten Itza và cung cấp dịch vụ cho Flores.

Đảo Santa Cruz del Islote, Colombia

Dân số: 1.247 người

Diện tích: 0,1km2

Hòn đảo chật chội nhất thế giới là Santa Cruz del Islote, một khu ổ chuột siêu nhỏ ngoài khơi Colombia. Hòn đảo nhiệt đới này nằm trong vùng nước có màu ngọc lục bảo của vùng biển Caribe. Nó chật chội đến mức các hoạt động đều diễn ra phía ngoài đảo. Người dân phải sử dụng các hòn đảo lân cận làm nơi chôn cất, vui chơi...

Đảo Migingo, Kenya.

Dân số: 130 người

Diện tích: 0,02 km2

Migingo là hòn đảo siêu nhỏ với diện tích bằng một nửa sân bóng đá tại hồ Victoria. Đây là hòn đảo có nhiều tảng đá gồ ghề và thảm thực vật ít ỏi. Năm 2008-2009, cả Kenya và Uganda đều tuyên bố chủ quyền của Migingo. Tháng 7/2009, một đội điều tra phát hiện ra hòn đảo này cách biên giới Kenya-Uganda khoảng 510m về phía đông. Người dân trên đảo hầu hết làm nghề đánh bắt và buôn bán cá. Trên đảo có 4 quán rượu và một cửa hàng thuốc.

Đảo Fadiouth, Senegal

Dân số: 9.000 người

Diện tích: 0,15km2

Fadiouth là hòn đảo có một thị trấn cùng tên đông đúc ở cuối bờ biển Petite Côte, Senegal. Hòn đảo này nối đất liền bằng một cây cầu gỗ và chỉ dành cho người đi bộ. Người dân trên đảo chủ yếu theo Công giáo, nhưng cũng có một nhóm nhỏ theo đạo Hồi. Ngành nghề chính trên đảo là đánh cá và trồng lúa. Vì hòn đảo nằm ở một đồng bằng lớn, nông dân trên đảo tận dụng các bãi bồi để trồng lúa trong khu vực.

Đảo Lindau, Đức

Dân số: 3.000 người

Diện tích: 0,68km2

Lindau là một hòn đảo ở vùng Bavaria và nằm phía đông của hồ Constance. Trên đảo có thị trấn lịch sử Lindau. Nó nối với đất liền bằng một cây cầu và một đường sắt tới ga Lindau. Thị trấn Lindau còn nằm ở vị trí gần biên giới giữa Đức với Áo, Thụy Sĩ. Đây là một địa điểm thu hút khách du lịch với kiến trúc thời Trung cổ và cảnh đẹp bên hồ Constance.

Đảo Isola dei Pescatori, Italy

Dân số: 50 người

Diện tích: 0,034km2

Isola dei Pescatori (đảo của ngư dân) là đảo phía bắc của quần đảo Borromean, Lago Maggiore. Với dân số khoảng 50 người, đây là đảo duy nhất có người ở quanh năm trong vùng. Trên đảo, có một con đường hẹp chạy xuyên qua và các ngõ nhỏ dành cho người đi bộ. Những con đường trên đảo thường bị ngập lụt và những ngôi nhà được xây dựng để thích nghi với điều này. Trong khi nghề truyền thống đánh cá vẫn tồn tại, ngành du lịch khai thác cảnh quan đẹp như tranh vẽ của hòn đảo này là nguồn thu nhập chính với người dân trên đảo.

Hoa Xương Rồng · 21/7/13

Cùng Khám Phá...

Những công trình ngâm nước nổi tiếng nhất thế giới

1. Nhà thờ St. Nicholas, Macedonia

Nhà thờ St. Nicholas ở Mavrovo, Macedonia được xây dựng năm 1850 và đứng vững trong vòng 153 năm. Sau đó, dân làng thấy cần thiết phải đào một hồ nhân tạo. Từ đó, có thời điểm trong năm, nhà thờ bị chìm. Có thời điểm khác nhà thờ lại nổi lên, đặc biệt là mùa hè khô cạn.

2. Nhà thờ Altgraun, Italy

Năm 1920, công ty Montecatini bắt đầu xây dựng hồ nước nhân tạo để sản xuất điện. Tuy nhiên, việc xây dựng gặp phải khó khăn vì không nhận được sự hỗ trợ và bị phản đối của người dân.

Sau nhiều năm bị trì hoãn, năm 1950, họ thành công, làm ngập ngôi làng Graun và Reschen. Tổng cộng 163 ngôi nhà bị nhấn chìm. Tất cả những gì còn nổi là nhà thờ. Ngày nay, đây là địa điểm du lịch hút khách mang lại nhiều nguồn lợi cho vùng.

3. Nhà thờ Petrolandia, Brazil

Petrolandia là thị trấn cạnh sông Sao Francisco. Khi người dân nơi đây xây dựng con đập thì cả thị trấn bị nhấn chìm. Thứ còn lại duy nhất là nhà thờ. Đôi khi chỉ phần mái hở trên mặt nước trông rất lạ và đẹp.

4. Tháp chuông Kalyazin, Nga

Tháp chuông Kalyazin nằm nhô lên khỏi mặt nước hồ Uglich thuộc sông Volga 74,5m, đối diện với thị trấn cổ Kalyazin. Tháp chuông được xây dựng khoảng giữa năm 1796 và 1800. Khi chính phủ Liên Xô yêu cầu xây dựng hồ Uglich năm 1937 thì một phần của Kalyazin, trong đó có tháp Kalyazin bị nhấn chìm. Ngày nay, tháp trở thành điểm du lịch hút khách của khu vực.

5. Cung điện Jal Mahal, Ấn Độ

Jal Mahal còn có tên gọi khác là cung điện dưới nước. Jal Mahal nằm giữa hồ Man Sagar ở thành phố Jaipur, thủ phủ của bang Rajasthan (Ấn Độ). Được xây dựng làm nơi nghỉ ngơi cho gia đình hoàng gia vào năm 1799, Jal Mahal là một lâu đài tuyệt đẹp in bóng trên hồ Man Sagar.

Jal Mahal gần đây được tu bổ và mở cửa đón du khách. Bốn tầng dưới của cung điện nằm dưới nước.

6. Nhà thờ Mediano, Tây Ban Nha

Nhà thờ Mediano là công trình xây dựng từ thế kỷ 16, bị ngập nước ở tỉnh Huesca, Tây Ban Nha. Công trình bị ngập cùng với các ngôi nhà khác trong làng khi vào những năm 1960, người ta xây dựng ở đây một hồ chứa nước lớn.

7. Nhà thờ Nativity, Nga

Nativity được xây dựng vào khoảng năm 1790 ở in Krokhino. Khi Liên Xô xây dựng nhà máy thủy điện thì nhà thờ Nativity bị ngập. Hậu quả là phần tường phía Nam bị phá hủy nhiều hơn so với phía Bắc. Ước tính khoảng một nửa nhà thờ bị tàn phá. Ngày nay, nó trở thành điểm đến của nhiều du khách.

Triệu Minh · 21/7/13

Truyện Ngắn...

Chúng ta ly hôn đi

Tôi đang chăm chú xem ti vi thì anh lên tiếng: "Chúng ta ly hôn đi!".

***

Lúc anh nói câu đó, nét mặt anh rất nghiêm túc, giọng nói bình thản rành rọt đến từng chữ, chẳng hề giống một câu nói đùa. Ý nghĩ xuất hiện đầu tiên trong tôi lúc đó là: Có lẽ anh chơi cổ phiếu lỗ lớn, hoặc là phát hiện ra mình mắc một căn bệnh hiểm nghèo nào đó... hoặc bất kỳ một lý do gì giống như trong phim Hàn Quốc mà sợ liên lụy đến tôi.

Tôi nhìn thẳng vào mắt anh và lắc đầu, thể hiện quyết tâm sẽ cùng anh vượt qua tất cả mọi khó khăn trong cuộc sống.

chungtalyhon

Câu nói thứ hai của anh thực sự khiến tôi như rơi vào địa ngục:

"Anh đã yêu người khác rồi, xin lỗi em!".

"Từ bao giờ vậy?" – Tôi cố gắng không để giọng nói của mình quá lớn.

"Nửa năm rồi. Quen trong một lần đi du lịch. Cô ấy là hướng dẫn viên, rất trong sáng và cũng nhiệt tình".

Có lẽ ý thức được mình đang tán dương qua nhiều về một người con gái khác trước mặt vợ, anh không nói gì nữa, nhìn tôi với ánh mắt dò xét. "Anh yêu cô ta bao nhiêu?"

"Rất yêu, mười phần yêu!"

"Vậy cô ta có yêu anh không?"

"Yêu!".

Tôi không hỏi thêm gì nữa. Bởi lẽ hỏi càng rõ ràng, thì nỗi đau trong tim càng lớn. Chi bằng giữ lại cho mình chút thể diện.

Nhớ lại những ngày hai đứa yêu nhau, biết bao là niềm vui và hạnh phúc. Nhưng giờ đây, người ta đã đi theo tiếng gọi khác, không còn muốn bước chung đường với mình vậy tôi còn cố níu giữ để làm gì?

Tôi thở một hơi thật dài: "Tất cả cứ làm theo ý anh đi? Có người thay tôi vác gánh nợ như anh, tôi thực sự cảm ơn còn không hết!".

Anh trợn tròn mắt nhìn tôi. Anh biết tôi hoàn toàn không phải người phụ nữ dễ dãi, thậm chí còn rất khắt khe với những chuyện nhỏ nhặt.

"Thực ra tôi cũng đã chán anh rồi. Anh coi tôi không ra gì, vậy thì đừng hy vọng hình ảnh của anh trong tôi còn nguyên vẹn như xưa?"

Anh không nói gì, khuôn mặt hổ thẹn cúi gằm không dám nhìn tôi. Anh đã quyết định để lại tất cả mọi thứ trong căn nhà này cho tôi và con.

***

Trước ngày ra tòa làm thủ tục ly hôn, anh hẹn tôi ra ngoài ăn cơm. Chỉ vài chén rượu nhỏ đã khiến anh nói nhiều hơn lúc trước. Anh nói muốn nghe thấy lời chúc phúc của tôi.

Trong cả bữa ăn anh đều chủ động nói về người con gái kia. Rằng cô ấy tràn đầy sức sống mãnh liệt của tuổi xuân phơi phới, ở bên cô ấy anh cảm giác như bị sức thanh xuân của cô ấy đốt cháy... Tôi nhớ lại ngày trước, mình cũng đã từng là cô gái trẻ trung xinh đẹp, tràn đầy sức sống, vẻ đẹp ấy, sức sống ấy cũng đã từng lôi cuốn anh mạnh mẽ như thế. Tôi và cô gái ấy chỉ cách nhau có mười năm, vậy mà đã bị gán "mác" tình cũ.

"Cô ấy rất ngây thơ, chỉ một chút việc nhỏ đã khiến cô ấy có cảm giác thỏa mãn. Có lần vào hội chự chơi trò phi tiêu được thưởng một bánh xà phòng; có lần anh tặng cô chiếc đồng hồ điện tử học sinh, dẫn cô ấy đi ăn xủi cảo... chỉ những việc nhỏ như vậy thôi mà cô ấy đã cảm thấy vui sướng vô cùng. Ở bên cô ấy anh cảm thấy rất thoải mái. Anh có thể hút thuốc cho đến khi căn phòng dày đặc khói thuốc. Anh cũng có thể chơi bài, uống rượu cùng với đồng nghiệp cả đêm..." - Anh lim dim đôi mắt và đang tự thưởng thức hạnh phúc trong men rượu ngà ngà.

Tôi nhìn nét mặt thoáng hạnh phúc của anh khi đó, không sao giận dữ nổi. Tôi bỗng thấy mình giống như một bà bảo mẫu già khó tính, xét nét từng chi tiết nhỏ. Tôi vặn vẹo anh từng khoản tiền chi tiêu trong nhà. Mua một đôi tất cũng phải đắn đo xem nơi nào rẻ nhất. Tôi không cho anh hút thuốc, cấm anh uống rượu càng phản đối anh tụ tập đánh bài với bạn bè.

"Ở bên cô ấy anh cảm thấy con tim mình đạp nhanh hơn. Làm việc gì cũng tràn đầy khí thế" - Anh vừa vười vừa nói trong hơi rượu.

Tôi ngắt lời anh:

"Cũng tốt thôi! Từ giờ về sau, em sẽ chú ý nhiều hơn đến bản thân mình. Em sẽ bớt thời gian là quần áo cho anh, thắt cà vạt cho anh để tranh thủ trang điểm cho mình; em sẽ bớt tiền mua quần áo cho anh để chọn cho mình một vài bộ thời trang em thích; em cũng không quá chú trọng vào bữa cơm cho anh. Thích thì em nấu cơm, không thích em và con sẽ đi ăn hàng, em cũng sẽ không lo sức khỏe anh thế nào khi hút thuốc, uống rượu nữa; em cũng mặc kệ không giặt chăn mỗi lần anh say rượu và nôn ra, cũng không khóc và đi tìm anh mỗi góc phố khi anh không về nhà nữa; em sẽ không lo xem bên nhà anh hôm nay có ai mừng thọ, ngày kia ai lấy vợ; em cũng sẽ không gửi tiền cho bố mẹ anh nữa. Mỗi năm cũng chẳng theo anh ngồi xe đến nửa ngày, xách túi to túi nhỏ về quê để lo bữa cơm mừng thọ cho ba mẹ anh... Đúng thế, ly hôn rồi em bớt đi bao nhiêu gánh nặng. Thật tốt!"

Tôi dứt lời cũng là lúc những giọt nước mắt thi nhau trào ra. Còn anh, dường như đã thoát khỏi men say, lặng người nhìn tôi đầy kinh ngạc.

Tôi đã cố gắng tỏ ra lạnh lùng. Nhưng một chút rượu đã khiến tôi không kìm được lòng nói ra tất cả

Tôi lại cười: "Ly hôn đi! Xem ly hôn rồi anh có thể đắc ý được bao lâu? Anh rất yêu cô ấy, yêu mười phần. Và cô ấy cũng mười phần yêu anh? Hai người ở bên nhau, chỉ cần sống với nhau vài năm, xem trái tim anh còn có thể loạn nhịp đập vì cô ấy nữa không. Tất cả những gì cô ấy mang lại cho anh bây giờ, là những gì tôi mang lại cho anh mười năm trước. Anh hãy cắt đứt mối liên hệ giữa hai chúng ta và bắt đầu cuộc sống mới. Đợi khi anh bắt đầu cuốc sống mới với cô ấy rồi, anh sẽ phát hiện ra rằng, anh chỉ đi lại con đường mà chúng ta đã từng đi qua trước kia mà thôi"

"Em say rồi!" - Anh nghiêm giọng nói với tôi.

"Trước đây em không ngây thơ trong sáng ư? Em không xinh đẹp trẻ trung sao? Em quý trọng từng thứ mà anh tặng cho em, chiếc nhẫn bằng đồng, một quyển sách, chiếc bút lông và em cũng không quản trời lạnh đan cho anh chiếc găng tay len. Em cũng từng rất yêu anh, yêu mười phần. Nhưng bước vào hôn nhân, vai trò của người phụ nữ càng trở nên phức tạp hơn. Ngoài tình yêu còn có cả trách nhiệm. Vì vậy, khi đã kết hôn, người ta sẽ không thể chuyên tâm yêu anh mười phần được nữa. Họ phải dành một phần trong số đó để yêu bố mẹ chồng, rồi lại một phần để yêu bố mẹ của họ, còn thêm một phần nữa cho con cái. Và như thế, mười phần tình yêu sau khi bước qua hôn nhân, chỉ còn lại bẩy phần..." - Tôi chẳng còn nhớ mình đã nói những gì nữa. Bởi men rượu khi ấy đã làm tôi choáng váng...

Cuối cùng chúng tôi không ly hôn. Tôi chấm dút mối quan hệ với cô gái trẻ kia và trở về bên vợ của mình. Lúc tỉnh táo tôi không lý trí bằng lúc say rượu và lúc say rượu lại càng thông minh hơn lúc tỉnh táo...

Triệu Minh · 21/7/13

Truyện Ngắn...

Hành trình tình yêu của những bức ảnh

Nhưng cha cũng biết thành kiến của người Á Đông, đặc biệt là người Việt Nam về những bà mẹ đơn thân. Cha nghĩ về tương lai của đứa bé sắp chào đời và tự thấy mình đã phá vỡ và làm tổn thương tất cả, cả chính bản thân cha nữa. Đúng lúc vùng vằng đòi thu xếp va li về Việt Nam, Ngọc Trân đau đớn ôm bụng và ngã ngất dưới sàn nhà.

***

1.

- Chà! Ảnh của cha lại được lên trang nhất của tạp chí Elle này!

- Giờ con mới biết tài năng của cha sao?

Cha tôi cười đắc chí trong khi vẫn chú tâm vào việc đưa chiếc Cadillac của mình vọt lên giữa rừng xe cộ giờ cao điểm. Đẩy gọng kính tối màu lên đầu, tôi ném ánh mắt gườm gườm về phía người cầm lái.

- Vâng! – Ngay sau đó, tôi lập tức thay đổi giọng điệu – Nhưng phải chuyển đi chuyển lại như thế này, cha không thấy khó chịu sao?

- Không! – Cha hồ hởi – Không bao giờ! Vì cuộc đời là một chuyến phiêu lưu dài kì mà. Chỉ khi chúng ta chết đi, cuộc hành trình mới kết thúc. Sống cố định một nơi thì chán lắm! Cha đã đi nhiều nơi rồi. Rome,Paris,Tuscany... và bây giờ là ở đây – giữa lòng vương quốc Liechtenstein hoa lệ. Sau này lớn lên, con phải giống cha nhé, không thể cứ như mẹ con được. Bà ấy lỡ yêu và quen sống ở Hà Nội mất rồi!

Thấy cha nói, giọng pha chút nuối tiếc, tôi bông đùa:

- Đã chia tay lâu rồi, cha vẫn coi bà ấy là vợ mình sao?

- Ừ! – Ông đằng hắng đáp lại, khuôn mặt hoàn toàn nghiêm túc – Cả đời này cha chỉ có hai niềm đam mê thôi. Nhiếp ảnh và mẹ con.

Như vớ được vàng, tôi đưa ra một tràng câu hỏi:

- Vậy tại sao hai người lại chia tay? Sao cha lại đặt mẹ sau nhiếp ảnh? Mẹ chắc vẫn còn nhớ cha lắm nhỉ?

- Thôi nào! – Ông xua tay – Đừng nói chuyện phiếm nữa!

Gần như lập tức, tôi chĩa bìa tạp chí đang cầm trên tay ra trước mặt cha, gương mặt hoàn toàn thành thật.

- Vậy cha cho con số của anh chàng này nhé!

- Không đời nào!

Cả tôi và cha phì cười, quên ngay câu chuyện vừa được đề cập trước đó.

2.

Cha tôi là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, một tổng biên tập đầy tài năng của tạp chí Ella. Cha yêu đời, phóng túng và có khuôn mặt mang nét phong trần nhưng lịch lãm của các hoàng tử Italy. Ở cái tuổi bốm mươi hai, cái tuổi mà một người đàn ông thành đạt luôn muốn trở về nhà sớm hơn sau những ca làm mệt nhoài thì cha vẫn là một người đơn thân, sống cô độc trong cái thế giới của riêng mình.

Từ nhỏ, trong những đợt nghỉ dài hạn của trường, tôi đã luôn theo chân cha, cùng ông rong ruổi và biệt tăm ở những địa danh kì thú của thế giới, chiêm ngưỡng khuôn mặt tinh tế đầy vết chai sạm của lịch sử. Trong những năm đầu đời, tôi không hình thành bất cứ khái niệm nào về người phụ nữ thứ hai trong gia đình. Với tôi, chỉ cần có cha. Thế là đủ!

Về mẹ. Thật sự thì tôi không nhớ chút gì về bà ngoài trừ cảm giác dịu dàng bao trùm. Có thể đó là vệt dấu hằn sâu trong tim tôi, làn da tôi về nụ cười, về những câu nhắn nhủ yêu thương, về cái xoa ấm áp mẹ dành cho khi tôi vẫn còn trong bụng bà.

Tôi là con lai, mang trong mình sự hòa trộn hoàn hảo giữa nét đẹp cổ điển, bí ẩn cả người Á Đông và phần cá tính hiện đại, phóng khoáng của người Châu Âu. Khi nghe cha thú nhận rằng mình chưa từng kết hôn, tôi bắt đầu tò mò về cái tên Ngọc Trân ông hay nhắc đến trong những giấc mộng mị chập chờn được kéo đến nhờ những cơn nhậu sỉn lúc trời vào đông.

Cha ít khi kể cho tôi về mẹ hay nhắc đến bà một cách thường xuyên. Tôi luôn tự ghép nối hình ảnh của bà qua những câu chuyện không đầu, không đuôi, những mảng ký ức vụn vặt của cha vu vơ chứa trong từng câu hát. Đó có lúc là một phụ nữ xinh đẹp và cá tính, có lúc lại ủy mị và đầy nước mắt. Đặc biệt, bà có một tình yêu sâu sắc với nơi mà mình sinh ra và lớn lên. Nó lớn hơn tình yêu bà dành cho cha. Và có lẽ, đó là vết thương lớn mà dù là một khoảng thời gian dài vẫn là quá ít để lành lại.

Nỗi đau của cha, hình như, vẫn còn âm ỉ cho đến tận bây giờ.

3.

Sáng nay, cha hăm hở xách máy ảnh và rời khỏi nhà từ rất sớm. Ông nói mình sẽ thực hiện một bộ ảnh thời trang độc đáo trên dãy Alpes và dặn tôi phải chốt cửa cẩn thận nếu như ông về muộn.

Tôi thở dài ngao ngán nhìn chiếc Cadillac của cha khuất sau những bụi cây rậm rì. Liechtensteinlà quốc gia nói tiếng Đức nhỏ nhất thế giới, nằm tiếp giáp Thụy Sỹ và Áo. Mang trên mình là một vẻ đẹp cổ tích, Liechtensteinnằm hoàn toàn trong dãy Alpes. Yên bình và đẹp đẽ.

Nhưng thú thực là tôi không thích nó. Đúng ra là ghét phải đón giáng sinh ở một nơi thiếu sinh khí và quá thanh bình như thế này.

Tôi lượn như cù quanh phòng khách, đánh vật với đống bài tập nghỉ đông rồi lại lăn khoèo ra ngủ. Mãi đến giữa trưa, đầu tôi chợt nảy ra một ý định táo bạo nhưng vô cùng thú vị: Đột nhập phòng cha! Sự hăm hở, nỗi tò mò cùng nhau cán đích. Tôi khóa chặt mọi chốt cửa trong nhà, không phải vì sợ trộm, tất nhiên, rồi nhanh chóng lẻn lên gác mái.

Tôi không ngờ phòng cha lại bừa bộn như vậy. Chỉ còn mỗi chiếc vali màu đen được cha đặt gọn gàng trong góc phòng, còn lại thì toàn là đồ đạc linh tinh. Sấp ảnh đen trắng với những nghệ thuật tạo hình rối rắm tôi không thể bóc nghĩa, những tờ bìa tạp chí thời trang cũ mọt... Chúng nằm bừa bãi ở khắp nơi, quanh sàn nhà, trên giường, ghế sofa...

Tôi ghét phải nhìn thấy chúng trong trạng thái này nhưng vẫn không dám xắn tay áo lao vào "chiến trường". Làm như vậy khác nào tự thú rằng mình đã lục lọi tư trang của người khác? Xét cho cùng thì việc này cũng không hay ho gì cho cam.

Tôi đang tính lẳng lặng "rút quân" thì cái ngăn kéo nằm dưới đáy tủ mở hờ, kích thích sự tò mò của tôi. Tôi tiến về phía đó, mắt đảo xung quanh xem có kẻ xấu tính nào dáo rình mò đâu đó hay không. Theo tôi đoán, chắc trong đó đang chất một đống mấy trăm bức thư tình mấy cô người mẫu chân dài viết tặng cha, bí lắm thì cũng là những thứ linh tinh kì quái nào đó trong bộ sưu tập của cha về những miền đất mình từng đặt chân tới trên thế giới.

Chiếc hộc tủ được kéo ra cùng lúc mắt tôi bị bất động. Bên trong có vỏn vẹn sáu bức ảnh với nhân vật chính là một người phụ nữ lạ mặt. Cô ấy có mặt trong từng tấm ảnh, được ghi rõ địa điểm, ngày giờ, trong mọi tư thế và đủ thứ trang phục. Hình như chúng được chụp lại từ hàng chục năm về trước, màu có, đen trắng có. Cũ quá rồi!

Trong bức ảnh này, người phụ nữ ấy trang điểm đậm, mặc váy xanh, đi giày cao gót. Trong bức ảnh kia, vẫn là cô nàng nhưng lại mặc váy voan mền cổ điển. Lúc cô dịu dàng, e lệ trong bộ đồng phục tốt nghiệp của trường đại học, lúc cô lại cực cool khi pose ảnh với que kem và... cái bụng bầu.

Tôi biết người phụ nữ này. Đó là ý nghĩ đầu tiên lóe lên trong đầu khi tôi nhìn thấy bức ảnh cô bên dàn hoa giấy đỏ rực một góc trời đông. Cô ấy sống kế bên căn gác trọ của cha khi chúng tôi tới Hà Nội vào kì nghỉ đông hai năm trước. Điều kỳ lạ là trong khoảng thời gian đó, cha không đi đâu nhiều và ít khi cho phép tôi ra khỏi nhà. Nếu có cũng là tầm sáng sớm, khi mặt trời chưa tỉnh dậy hoặc vào tối mịt, khi cả thành phố đã chìm vào giấc ngủ.

Chúng tôi chỉ lưu lại Hà Nội ít ngày, trước khi cha vội vã đáp chuyến bay tới Bangkok. Căn cứ vào góc nhìn, có thể thấy rằng bức ảnh được lại từ phía... cửa sổ nhà tôi!

Chưa kịp lấy lại bình tĩnh, tôi tiếp tục shock tập hai. Mặt sau của tấm ảnh này có lưu lại một dòng chữ nhỏ. Chữ của cha...

"Nếu có thể bắt đầu lại, anh sẽ chịu mọi đau đớn để không làm tổn thương em một lần nữa. Hãy đợi anh... Khi nào đủ can đảm, anh sẽ quay về!"

4.

Đường phố Liechtenstein chủ nhật vắng kinh hồn. Cha đưa tôi ra thị trấn, tìm mua một vài món đồ linh tinh chuẩn bị cho Giáng sinh. Suốt cả buổi, tôi không nói gì, thậm chí còn lơ đi cả những món đồ đã nằm trong list "must have" của mình từ lúc còn ở Argentina hồi đầu năm ngoái. Nỗi tò mò có lúc trực trào ra trong những câu hỏi nhát gừng nhưng tôi vẫn kịp lái nó theo một chiều hướng khác mà không để cha phát hiện. Tôi nghĩ thế.

Đi một quãng đường dài quanh khu chợ, chúng tôi ngồi lại ở một quán cà phê ngoài trời. Tôi im thin thít nhìn lớp bọt cà phê trên miệng cốc. Những cụm khói phả vào không gian, tựa hồ như hình ảnh người phụ nữ có đôi mắt u buồn bên giàn hoa giấy. Đột nhiên, tôi nghe tiếng cha thở dài. Ông lên tiếng, giọng thoáng chút rầu rĩ:

- Con định hỏi cha chuyện gì đúng không?

Tôi giật thót. Cha đi guốc trong bụng tôi rồi! Biết chắc mình không thể giấu ông mãi, tôi thú nhận:

- Dạ... Vâng! Về một thứ mà con đã tìm thấy...

Rút trong túi xách ra sấp ảnh hồi trước, tôi đẩy chúng về phía cha, giả vờ cắm cúi vào lớp bọt cà phê nhưng mắt vẫn len lén nhìn lên.

- ... trong ngăn tủ của cha!

Cha không nói gì. Đôi mắt màu xám lướt nhanh qua từng bức ảnh rồi trở về tìm kiếm một giọt cà phê cuối cùng trong đáy cốc đã cạn khô từ ban nãy.

- Cha giận à? Vì con đã đánh cắp chúng?

- Không đâu...

Cha mỉm cười rồi thở hắt ra một hơi dài:

- Con muốn nghe không, hành trình tình yêu qua những bức ảnh này?

Không cần tôi phải thúc dục, lúc này, tôi thừa rõ hồn cha đã phiêu bạt về Hà Nội xa xôi rồi.

11.09.90

Cha giật được học bổng sang Mỹ học khóa đào tạo nhiếp ảnh của một trường đại học nghệ thuật khá danh tiếng hồi bấy giờ. Bức ảnh này được chụp lại lúc cha đi ngang qua khu nhà kính của trường. Lúc đó, Ngọc Trân kém cha một tuổi và mang một tâm hồn, một thế giới trong trẻo và khác biệt hoàn toàn so với cha. Cha mê mệt vẻ đẹp của bà ấy – bình dị nhưng cuốn hút.

Sau lần gặp gỡ tình cờ ấy, cha tìm mọi cách để tiếp cận Ngọc Trân, buộc bà ấy phải chú ý đến mình và đá phăng hàng tá vệ tinh đã xếp hàng dài dằng dặc trước đó. Đơn giản vì đó là người đầu tiên và duy nhất khiến cha nhận ra rằng mình có thể đi khắp thế giới những vẫn sẽ trở về.

22.05.93

"Con thấy Ngọc Trân không? Cái người mặc váy xanh ấy. Hồi đó, bà ấy là một trong những cô gái người nổi bật nhất của trường đại học. Cả về tài năng lẫn vẻ bề ngoài, bà ấy khiến cả trường thán phục, lũ con trai ngã rạp sau mỗi bước chân."

Đây là một buổi tiệc đáng nhớ! Trong tối hôm đó, cha đã mất bình tĩnh, đếm mức đã xông vào xử lý hai gã "dài" hơn mình gần một cái đầu vì tội dám tán tỉnh Ngọc Trân. Nhưng rốt cục cha vẫn bị chúng "xơi tái" lại một cách ngon ơ.

Cũng trong tối hôm đó, cha, trong bộ dạng nhếch nhác, bầm dập và tả tơi nhất từ truớc đến nay, đã tỏ tình với cô ấy, chính tại sân khấu của hội trường. Con cũng đoán ra đúng không? Ngọc Trân đã đồng ý, trong nụ cuời và cả những giọt nước mắt hạnh phúc.

24.07.94

Sau lễ tốt nghiệp, cha cùng Ngọc Trân tới Hà Nội. Và cha đã hoàn toàn thất vọng. Nếu nhìn lướt qua, Hà Nội chỉ đẹp trong một chốc chứ không hoàn hảo, lung linh và lãng mạn như trong những cây chuyện bà ấy vẫn thủ thỉ với cha hằng đêm.

Cha không thích mặt Hồ Tây phẳng lặng và chật hẹp. Cha bị dị ứng với cái mùi hoa sửa gắt nồng trên những con phố đầy ổ gà và khói bụi. Cha ghét cay ghét đắng những tiếng ồn ào và huyên náo của một buổi chợ sớm chật ních người. Hà Nội cũng như thức Phở của nó. Mới đầu thì lạ miệng nhưng ăn mãi cũng khiến người ta chán ngấy!

Vậy nhưng Ngọc Trân lại khác. Bà ấy yêu tha thiết những con đường mòn lối, những bức tưởng phủ đầy địa y và rêu phong thâm trầm, cổ kính của khu phố cổ, yêu tiếng còi xe bin bin đến nhức tai vào những ngày cuối tuần. Với bà ấy, tiếng ồn chính là sự bình yên.

Những mâu thuẫn bắt đầu xuất hiện.

30.02.95

Trở về Bern sau kỳ nghỉ dài hạn ở dải san hô The Maldives, cả cha và Ngọc Trân đều sửng sốt khi nghe tin bà ấy đang mang thai. Sau cơn cảm sốt bất ngờ vì không quen với khí hậu thất thường của Thụy Sĩ buộc Ngọc Trân phải nhập viện. Bác sĩ đã thông báo như vậy sau khi kiểm tra sơ bộ cho bà ấy.

Đây có lẽ là khoảng thời gian hạnh phúc nhất của Ngọc Trân. Bà ấy đã cười rất nhiều, chỉ để đứa bé trong bụng cũng cảm thấy điều ấy. Bà ấy tập tành nghe nhạc cổ điển, chăm chỉ đi mua đồ sơ sinh vào dịp cuối tuần, đưa ra vô số gợi ý về tên của đứa bé sắp trào đời, dù chưa biết mình sẽ có một đứa bé trai hay gái.

Thấy bà ấy vui, cha cũng vậy. Nhưng không hiểu sao, trong lòng lại dâng lên một nỗi sợ mơ hồ. Nếu có con, cha sợ mình sẽ bị trói buộc tại một vùng đất chật hẹp nào đó. Cha sợ phải sống tù túng và chật chội. Khi ấy, cha nhận thức được mức độ tồi tệ của mình trong từng suy nghĩ ấy. Nhưng thực sự là cha rất sợ. Cha đã quá quen với việc luôn để đôi chân của mình chạy rông, kể cả khi yêu Ngọc Trân.

Bà ấy đã từng cằn nhằn trách móc nặng nhẹ cha rất nhiều. Nhưng người ta rất khó để từ bỏ một thói quen.

23.09.95

Tối hôm đó, cha và Ngọc Trân đã cãi nhau rất lớn. Bà ấy một mực muốn trở về Hà Nội sống, kể cả khi không có cha ở bên cạnh. Bà ấy khẳng định rằng sẽ tự mình nuôi con.

Ngọc Trân là một người tài giỏi, chưa bao giờ cha phủ nhận điều đó. Cha biết bà ấy đủ táo bạo và dư sức làm một điều như vậy. Nhưng cha cũng biết thành kiến của người Á Đông, đặc biệt là người Việt Nam về những bà mẹ đơn thân. Cha nghĩ về tương lai của đứa bé sắp chào đời và tự thấy mình đã phá vỡ và làm tổn thương tất cả, cả chính bản thân cha nữa. Đúng lúc vùng vằng đòi thu xếp va li về Việt Nam, Ngọc Trân đau đớn ôm bụng và ngã ngất dưới sàn nhà.

Bác sĩ bảo bà ấy sinh non, phải mổ trực tiếp, nguy cơ giữ lại đứa bé cũng khá thấp.

Và rồi, con đến với thế gian này như một phép lạ. Sau đó vài giờ đồng hồ, trước khi cha mẹ Ngọc Trân đáp chuyến bay xuống Thụy Sĩ, cha nói với bác sĩ rằng sẽ mang con tới một bệnh viện khác. Chụp lại tấm ảnh Ngọc Trân vẫn còn mê mam bên giường bệnh, cha lặng lẽ đem con rời khỏi bệnh viện trong đêm bão bịt bùng không thấy rõ hướng đi.

09.12.09

Như con biết đầy, trước khi sang Thái Lan đón giáng sinh cùng một vào người bạn đang sinh sống ở bên đó, cha đã về Hà Nội. Đúng hơn là cha muốn gặp Ngọc Trân.

Cha thuê một căn gác chật hẹp gần nhà Ngọc Trân nhưng chỉ dám len lén nhìn bà ấy mỗi ngày. Sau ngần ấy năm chịu đựng sự trừng phạt nghiêm khắc của cha, bà ấy vẫn sống một mình. Cha không biết tại sao. Một số người gần đó nói từ khi trở về Việt Nam, Ngọc Trân luôn sống một cách trầm lặng và thiếu sức sống. Tự nhiên, cha thấy sống mũi cay cay.

Rồi sau cái đêm con nói rằng Ngọc Trân đã sang nhà mình chào hỏi đúng lúc cha đi vắng, cha tưởng chừng như mình vừa bị ai đó đấm một cú đau điếng. Cha cuống cuồng gọi đến hãng hàng không, đặt vé cho chuyến bay sớm nhất đến Bangkok. Cha bắt đầu cấm túc giờ giấc của con. Cha sợ rằng Ngọc Trân sẽ biết được sự thật mà cha đang che giấu. Cha sợ bà ấy sẽ cướp con đi hoặc làm điều gì đó tồi tệ với con hòng trả thù lại những điều cha đã làm trước kia.

Chỉ khi cùng con an toàn trên máy bay, cha mới nhận ra, một lần nữa, mình đã bỏ lỡ cơ hội để trở về.

Cha chợt ngừng lại, cảm giác như có cái gì đó nghẹn lại ở cuống họng, ngăn không cho bất cứ một câu từ nào khác bật ra sau đó. Tôi cũng im lặng. Một lúc sau, khi đã bình tĩnh trở lại, ông đặt ra cho tôi một câu hỏi:

- Cha có quá tàn nhẫn không?

- Có ạ! – Tôi trả lời – Con nghĩ cha đã làm mẹ đau, rất nhiều!

- Con... có giận cha không, vì đã tước mất tình yêu thương con đáng được nhận từ người mẹ của mình trong ngần ấy năm?

Cha nói, giọng run run. Tôi biết, đến tận lúc này, cha vẫn đang bị một nỗi sợ bám đuổi. Nhưng đó không phải nỗi sợ hãi của quá khứ. Cha sợ mất tôi – đứa con gái, người duy nhất bầu bạn với ông suốt ngần ấy năm cô độc ở những xứ sở xa lạ.

- Con không biết nữa! Dù cha làm thế là muốn tốt cho mẹ, muốn mẹ có thể bắt đầu một cuộc sống mới mà không có định kiến, nhưng con nghĩ mẹ sẽ không tha thứ cho cha đâu. Không bao giờ!

Và lần này, đến lượt cha rút từ trong túi ra một thứ gì đó. Là vé máy bay. Tới Việt Nam!

- Chúng ta sẽ cùng đi nhé, con yêu! – Cha đẩy chúng về phía tôi và mỉm cười.

- Cha không ngại khi phải sống ở Hà Nội sao? Hơn nữa con cũng không biết tiếng Việt. Chúng ta sẽ gặp rất nhiều khó khăn đấy ạ.

- Phải mất một khoảng thời gian dài, khi đôi chân dần mỏi mệt và kiệt sức, cha mới hiểu rằng gia đình luôn là bến đỗ bình yên nhất của cuộc đời, dù nó có ở bất kỳ đâu trên thế giới này. Con biết không, mẹ vẫn đang đợi chúng ta trở về!

Đã từ lâu lắm rồi, những giấc mơ về đêm của tôi luôn là cảnh tôi rượt bắt hình bóng mẹ trên những cánh đồng màu xám rộng lớn và hoang hoải gió. Mẹ luôn luôn ở phía trước, rất gần nhưng tôi không thể nào chạm tới.

Chợt, tôi mỉm cười và bật khóc nức nở.

Cuối cùng cũng đã đợi được đến ngày hôm nay!

hugolina · 21/7/13

Cây Trái Lạ...

Tìm hiểu hai loại cây "sắc đẹp nguy hiểm" ở Việt Nam

Cây sò đo cam gây ảnh hưởng đến sinh thái và cây trúc đào có chất độc chết người.

Có những loại cây cảnh chúng ta vẫn rất thường thấy xung quanh nhà, trường học, công viên… gần gũi và quen thuộc, song tiềm ẩn bên trong lại là những chất độc có thể gây nguy hiểm cho con người nếu vô tình tiếp xúc đấy!

Sò đo cam

Sò đo cam là loại cây rất thường thấy trên vỉa hè hoặc trong những chậu cây cảnh trồng trong nhà, tập trung nhiều ở khu vực Lâm Đồng. Cây có xuất xứ từ châu Phi, tên khoa học là Spathodea Campanulata mà chúng ta còn hay gọi là chuông đỏ, hồng kỳ hay uất kim hương châu Phi… Là loại cây thân gỗ nhỏ, hoa của cây sò đo cam mọc thành từng cụm và có màu sắc rất bắt mắt nên được trồng rất nhiều đấy các bạn!

Sở dĩ, sò đo cam thường được trồng nhiều ở Việt Nam bởi đây là loại cây chịu bóng, dễ trồng. Thêm vào đó, hoa của cây rất đẹp, phát triển nhanh do thích nghi với môi trường.

Hoa của sò đo cam mọc nhiều nên hạt cây rất dễ phát tán đi xa nhờ gió. Từ đó, những vùng đất nông nghiệp hoặc bỏ hoang xuất hiện rất nhiều loại cây này, lấn chiếm đất sống của những cây trồng khác. Các nhà khoa học cũng như Tổ chức Thiên nhiên Thế giới đều công nhận sò đo cam là loại cây xâm thực gây hại ở những quốc gia như Hawaii, Fiji, Polynesia và Samoa.

Thêm vào đó, ẩn sau vẻ đẹp rực rỡ, sò đo cam lại chứa trong mình một loại chất độc rất nguy hiểm, được gọi là biolarvicides, thường có trong hoa của cây. Đây là loại chất độc gây ảnh hưởng tới nhiều sinh vật sống xung quanh sò đo cam, khiến hệ sinh thái bị thay đổi. Nếu không có các biện pháp kịp thời, sò đo cam sẽ gây ra sự biến mất dần dần của các quần thể động vật sống xung quanh cây, đe dọa đa dạng sinh học bản địa.

Trúc đào

Một loại cây khác được trồng rất nhiều tại Việt Nam đó chính là cây trúc đào. Trúc đào là loại cây bụi, cao khoảng 2 - 6m, có hoa nhỏ mọc thành cụm ở đầu mỗi cành, màu sắc đa dạng như trắng, vàng, hồng… vì thế rất được chuộng làm cây cảnh.

Được đánh giá là có độc tính cao như cây lá ngón, những bộ phận trên cây trúc đào như hoa, lá, vỏ cây… đều gây nguy hiểm cho con người và động vật. Rất nhiều trường hợp được ghi nhận là nhiễm phải độc của trúc đào chỉ vì vô tình nếm hoa, ngửi phải khói khi thiêu hủy cây. Chất độc của một lá cây trúc đào này có thể gây tử vong cho trẻ em. Khi lá được sắc khô, độc tính của nó còn cao hơn.

Ngoài ra, chỉ cần dùng nước có hoa trúc đào rơi xuống là đã có thể bị ngộ độc… Khi bị ngộ độc trúc đào, nạn nhân có những triệu chứng từ đường ruột đến tim: buồn nôn, tổn thương vùng bụng, loạn nhịp tim; nếu nặng, chất độc có thể gây tác động đến hệ thần kinh trung ương.

Theo tiến sĩ Nguyễn Thanh Huyền - Trưởng khoa Tài nguyên Dược liệu thuộc Viện Dược liệu, Hà Nội khuyến cáo: "Cây Trúc đào được dùng làm nguyên liệu để chiết xuất hoạt chất oleandrin, là một loại thuốc để điều trị bệnh tim. Tuy nhiên, vì có độc tính cao nên trúc đào không dược sử dụng trong lĩnh vực y học cổ truyền mà chỉ dùng để chế thuốc trừ sâu".

Trong trường hợp bị ngộ độc với các triệu chứng nêu trên, bạn nên đến ngay phòng cấp cứu hoặc sở y tế gần nhất. Việc đầu tiên cần làm là kích thích nôn, rửa ruột để giảm thiểu và loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể một cách nhanh nhất. Một số biện pháp "cấp tốc" như uống nước chè, nước cam thảo sắc hay than hoạt tính cũng giúp ích cho việc ngăn chặn chất độc lan tỏa trong cơ thể.

Nếu để da hoặc mắt tiếp xúc với nhựa cây trúc đào, bạn cần rửa sạch bằng xà phòng dưới vòi nước mạnh để tẩy sạch độc tố.

Dù là loại cây được đánh giá là độc nhất thế giới, có thể gây nguy hiểm tính mạng con người, đặc biệt là trẻ em, nhưng loại cây này vẫn còn được trồng khá nhiều để làm cảnh. Vậy nên, các bạn phải hết sức cẩn thận nhé!

hugolina · 21/7/13

những con vật lạ......

Loài cá có đôi môi 'gợi cảm'

Cá Batfish khiến nhiều người sững sờ khi chúng sở hữu những cặp môi hồng đỏ gợi cảm không khác gì các thiếu nữ.

Cá dơi (batfish) có một số loài thuộc họ cá Ogcocephalidae, một số khác lại thuộc họ Ephippidae. Chúng có thân dẹt tựa một con cá bơn, có cái đầu phồng ra lạ lùng như một con cá ếch, và đi bộ trên những chiếc vây biến đổi.Cacs Ảnh: Daniel Selmeczi/Steve Bloom / Rex Features
Batfish (cá dơi) thuộc họ cá Ogcocephalidae, một số khác lại thuộc họ Ephippidae. Ảnh: Daniel Selmeczi/Steve Bloom / Rex Features.

Batfish sử dụng vây ngực để di chuyển. Ảnh: Avi Klapfer.

Khi trưởng thành, vây lưng của chúng có thể là vũ khí lợi hại để thu hút con mồi. Ảnh: flick.

Một con Batfish khoe đôi môi "gợi cảm". Ảnh: aboutfishonline.com.

Đôi môi có thể được Batfish sử dụng để "khơi gợi" bạn tình, hoặc làm vũ khí thu hút con mồi. Ảnh: Bonnie

Các nhà khoa học thường tìm thấy Batfish ở các vùng biển nhiệt đới, trong đó nhiều nhất ở đảo Galapagos, Ecuador. Ảnh: reef.org

Thức ăn của Batfish là những con cá, tôm, giáp xác. Ảnh: fineartamerica.com.

Vây của chúng giống như những cái chân vững chắc. Ảnh: factspod.blogspot.com.

Vây giúp Batfish đào hang xuống dưới sâu và hoặc để ngụy trang. Ảnh: uwphotographyguide.com.

Batfish hiện có hơn 60 loài khác nhau được tìm thấy ở những bờ biển nhiệt đới, ấm áp trên thế giới. Ảnh: astronomy-to-zoology.tumblr.com.