Đó là đề xuất của thầy Trần Trung Hiếu - nghiêm phụ Sử Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (TP Vinh, Nghệ An). Theo thầy Hiếu, khi đề cập trận Gạc Ma, sách giáo khoa cần viết ngắn gọn về âm mưu, thủ đoạn đánh chiếm và sát hại 64 bộ đội Việt Nam, từ đó nêu hệ quả của sự kiện này. >> http://thammyvienaaukn.blogspot.com/ >> http://thammyviencattuongkn.blogspot.com/ >> http://thammyvienthanhbinh.blogspot.com/ Thầy Trần Trung Hiếu (bên phải) - đay nghiến Sử Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (TP Vinh, Nghệ An). Là bố dạy Lịch sử trường phổ thông, ông có nghĩ suy, trằn trọc gì khi nội dung giáo dục về cuộc chiến tranh biên giới 1979 trong SGK hiện hành chỉ gói gọn trong 11 dòng, thậm chí có những cuộc chiến trên biển đảo còn không được nhắc tới? Thầy Trần Trung Hiếu: Trước tiên, chúng ta phải thẳng thắn hi vọng rằng, SGK Lịch sử phổ quát hiện hành đã có nhiều bất cập về cả hình thức biểu lộ, cấu trúc nội dung và tri thức lịch sử. Do nhiều nguyên cớ mang tính lịch sử, dù các chuyên gia soạn đã có rất nhiều cầm nhưng vẫn không trách được những tội mà ngay chính họ cũng không muốn như thế! Sự khuyết điểm những tri thức căn bản đó trong SGK hiện hành vì bất cứ lý do gì, đó là một điều không ưng được. sự thật lịch sử mãi là sự thực và nó diễn ra theo đúng quy luật khách quan, dù có không muốn thì nó vẫn xảy ra. Đừng vì những lý do theo kiểu “tế nhị”, “nhạy cảm” khi nhắc đến quan hệ Việt - Trung để làm SGK môn Sử trở thành phản chiếu chưa đúng, chưa đủ, chưa khách quan. vì sao khi nói đến các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954), chống đế quốc Mỹ (1954-1955), SGK lại trình bày rất chi tiết, đầy đủ, còn khi nói đến các cuộc kháng chiến chống các vương triều phong kiến Trung Quốc (trong SGK Lịch sử lớp 10), SGK khi đặt tên mục bài chỉ nói chung chung là “bắc thuộc”, “phương Bắc”. SGK Lịch sử lớp 12 phần giai đoạn cuối của kháng chiến chống đế quốc Mỹ đến nay đều nói quá dối, phiến diện, không dám nói đến cụm từ “quân đội Trung Quốc xâm lược”, không chỉ âm mưu và ra thực chất của cuộc chiến tranh đó là “xâm lăng”, là “bành trướng bá quyền”. Thực ra, trong vòng khoảng 10 năm (trước khi Trung Quốc và Việt Nam tuyên bố thường nhật hóa quan hệ), nhiều sự kiện can dự đến Trung Quốc và chiến tranh biên thuỳ được nhắc đến trong SGK và các phương tiện truyền thông. Từ cuối năm 1990 đến nay, người ta đã cố tình “quên” và không muốn nhắc đến sự kiện này với lý do “gác lại dĩ vãng” vì “đại cục”! Hoc sinh phổ thông hiện không còn giống học trò ngày xưa, không thể áp đặt thông tin một chiều theo kiểu lúc nào lặp đi lặp lại cái điệp khúc “ta thắng, địch thua”, “ta đúng, địch sai”. Chủ nghĩa tư bản thì xấu xa, chủ nghĩa tầng lớp luôn tốt đẹp và ưu việt. SGK thì tránh né, còn internet thì không. Càng che chắn, giấu diếm càng khơi dậy sự tò mò và sự hoài nghi. Các em học trò sẽ tin ai, khi SGK và các dụng cụ truyền thông chính thống không đề cập, trong lúc các em có thể cập nhập từng phút trên điện thoại, máy tính trên nhiều nguồn thông tin khác... Chúng ta cần nên phân biệt rạch ròi rằng: nhắc lại quá khứ dù bi thương hay oai hùng là không phải khơi dậy tư tưởng thù hằn dân tộc, khơi sâu vết thương lòng cho đời trẻ. học sinh cần biết để đoàn luyện tư duy khoa học tôn trọng sự thật lịch sử, biết giá trị về hòa bình, độc lập của một dân tộc đã chịu nhiều đau thương, mất mát. Biết để tưởng nhớ và tri ân những anh hùng, liệt sỹ đã hy sinh vì sơn hà, từ đó giúp các em có thái độ, cách hành xử đúng đắn hơn, nhân văn hơn về lịch sử trong học tập và cuộc sống. Bản thân thầy khi dạy đến tri thức này có tư tưởng né tránh hoặc chỉ dạy lướt qua, bảo đảm đủ nội dung, chương trình mà SGK đã cung cấp hay không? Hơn 20 năm công tác, tôi đã từng được dạy qua 2 bộ chương trình và nội dung SGK. Dù có những đổi mới, bổ sung, chỉnh sửa trong những lần tái bản, nhưng chương trình và SGK hiện hành vẫn luôn lánh né nhiều sự kiện hệ trọng đến Trung Quốc đoạt cương vực Việt Nam (hải chiến Hoàng Sa ngày 19/1/1974; chiến tranh biên giới Tây-Nam 1975-1978; chiến tranh biên giới phía Bắc 1979-1989; sự kiện Gạc Ma ngày 14/3/1988...). Nhắc đến các sự kiện và tri thức như thế, tôi không hề tránh né mà cần nói rõ bản tính các sự kiện đó cho học trò của mình. Tôi cho rằng, nếu tránh né những sự thật đó, nghĩa là mình đã không hoàn thành trách nhiệm của một nghiêm đường Sử và cao hơn nữa, đó là như cảm thấy mình có tội trước lịch sử, trước các bậc tiền nhân và hậu thế! Phương châm của tôi khi dạy Sử cho học sinh của mình là không phải dạy những gì mà mình có, mà dạy những gì học trò muốn nghe, muốn biết và cấp thiết. Nếu không thầy và các đồng nghiệp có cách nào để học trò hiểu về lịch sử nói chung? Cuộc chiến tranh biên thuỳ 1979 nói riêng ở cái nhìn khách quan, trung thực nhất? Khi nói về cuộc chiến tranh biên thuỳ phía Bắc, thực chất nó không nằm vỏn vẹn trong thời kì 1 tháng trong năm 1979, mà sau khi quân đội xâm lược Trung Quốc rút về nước, diễn biến của cuộc chiến tranh này còn kéo dài dằng dai đến hết năm 1989. Chúng ta cần thẳng thắn trông coi, đó là một cuộc chiến tranh xâm lược năm mưu đồ chiến lược lâu dài của Trung Quốc là bành trướng Đại hán và bá quyền nước lớn. Song hành với các hành động bằng vũ lực xâm lược, bắn phá, tàn phá, chúng còn gây nên nhiều vụ tàn sát quân nhân và đồng bào ta ở nhiều tỉnh biên thuỳ Việt - Trung. Chúng ta cần có một cách nhìn lại, đáng giá lại một số sự thực làm cho sự kiện đó khách quan, chân thực và trọng sự thật lịch sử, hãy sòng phẳng với lịch sử. Nguyễn Duy (Thực hiện)